De netbeheerder meldde afgelopen januari al dat vorig jaar een recordaantal van 145.000 consumenten zonnepanelen installeerde; goed voor een vermogen van 599 megawattpiek.

Actief monitoren
Die recordgroei laat op het stroomnet van Stedin inmiddels zijn sporen na. De netbeheerder meldt dat het steeds vaker voorkomt dat de spanning op het stroomnet net te hoog of te laag is. Afgelopen jaar heeft Stedin daarbij stappen gezet om de spanningskwaliteit met behulp van slimme metergegevens breder in het elektriciteitsnet te monitoren. Meer dan 90 procent van het netgebied kan de netbeheerder inmiddels actief monitoren op te hoge of te lage spanning.

Piekmaand
Het aantal meldingen van klanten met spanningskwaliteitsproblemen is daarbij dus fors, waarbij juni de piekmaand was met 885 klachten. Een jaar eerder kwamen in diezelfde maand ‘slechts’ 170 meldingen binnen.

‘Het aantal buurten dat is geraakt door spanningskwaliteitsproblemen is in 2023 significant toegenomen’, schrijft Stedin in zijn jaarverslag. ‘Uit meer dan 900 buurten – van de circa 3.200 buurten – zijn meldingen ontvangen over de spanningskwaliteit.’

Buurtaanpak
Alle ontvangen en geregistreerde meldingen – op zowel te hoge spanning als te lage spanning – zijn input voor de Buurtaanpak. Met die aanpak zorgt Stedin er samen met gemeenten voor dat het elektriciteitsnet in buurten in 1 keer toekomstbestendig wordt gemaakt, zodat gemeenten en bewoners hun verduurzamingsplannen kunnen realiseren.

Eerder beginnen staat hierin centraal: eerder inzicht, eerder afspraken maken, eerder keuzes maken en eerder nieuwe stations plaatsen en kabels leggen. Afgelopen jaar zijn daarbij gesprekken gevoerd met alle gemeenten in het Stedin-verzorgingsgebied waar het distributienet moet worden uitgebreid. De gemaakte afspraken worden daarbij vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst die de basis vormt voor een meerjarige samenwerking om samen te versnellen in de uitbreiding van het distributienetwerk per gemeente.

Spanningsverschil 

Door weerstand in elektrische componenten en kabels stijgt de spanning tussen meterkast en de omvormer. We noemen dat spanningsstijging. De mate van spanningsstijging wordt veroorzaakt door de gebruikte componenten, de lengte van de kabel en de dikte van de kabel. Is het voltage in de meterkast 247 Volt, dan zal de spanning bij de omvormer al snel 250 volt of meer bedragen. Hoe dikker en korter de kabel,  hoe minder de spanning stijgt.

Rekenvoorbeeld

Situatie in 2018: In jouw wijk zijn nog niet zoveel zonnepanelen geplaatst. De spanning in de meterkast bedraagt 230 volt. De zonnepanelen en omvormer op de schuur geplaatst en aangesloten op een 2,5 mm2 YmvK kabel die 25 meter lang is. De spanningsverliezen bedragen 5% bij vol vermogen. De spanning bij de vormer bedraagt op een zonnige dag 241,5 volt. De spanning blijft binnen de norm van 253, de omvormer zal ook op zonnige dagen bij vol vermogen energie produceren.

Situatie 2023: Er zijn steeds meer zonnepanelen in de wijk geïnstalleerd en op zonnige dagen produceren deze allemaal stroom. De spanning in het net loopt naar 245 volt. Deze 245 volt valt nog steeds binnen de normen en de netbeheerder zal geen maatregelen nemen. Met deze spanning in de meterkast zal de spanning bij de omvormer stijgen tot 257 volt. De omvormer zal stoppen met energie produceren omdat de norm voor een veilig voltage van 253 volt wordt overschreden.